แมมเลนต้า (แมมมิลลาเรีย เลนต้า) ราชินีแห่งแมมมิลลาเรีย วิธีเลี้ยง ดูแล ขยายพันธุ์?
แมมเลนต้า (แมมมิลลาเรีย เลนต้า)
Mammillaria lenta ราชินีของแมมมิลลาเรีย กระบองเพชร ชื่อเรียก บางคนเรียกว่าแมมเลนต้า แมมแลนต้า หรือแมมเลนตา เป็นแมมมิลลาเรียที่มีความน่ารักมากๆเลย-ลักษณะเด่นของกระบองเพชร แคคตัส 'แมมเลนต้า' คือ ดอกที่บานพร้อมกันที่ล้อมรอบส่วนยอดของลำต้น ทำให้ดูเหมือนว่ากำลังสวมมงกุฎดอกไม้ สวยงามมาก จึงถูกยกย่องให้เป็น "ราชินีแห่งแมมมิลลาเรีย"
มีใครตามหาแมมเลนต้าบ้าง? ยกมือขึ้นจ้า เราคือหนึ่งในนั้น ตามเพราะเขาเล่าว่า นักสะสมต้องมี Hashtag #ของมันต้องมี ตอนที่เราไปเลือกซื้อแอบสงสัย ทำไมแมมเลนต้าราคาแพงจัง พ่อค้าตอบเราว่า แมมเลนต้าหายากและโตช้า
แคคตัส 'แมมเลนต้า' ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Mammillaria lenta K.Brandegee (แมมมิลลาเรีย เลนต้า) เป็นสปีชีส์ในกลุ่มพืชดอก Angiosperms โดยอยู่ในสกุลแมมมิลลาเรีย Mammillaria ซึ่งจัดอยู่ในวงศ์กระบองเพชร Cactaceae.
ถิ่นกำเนิดของแคคตัส 'แมมเลนต้า' เป็นไม้เฉพาะถิ่น (Endemic species) ซึ่งเป็นพรรณไม้ต่างถิ่น (Introduced species) มีการกระจายพันธุ์ในถิ่นกำเนิดที่พบเฉพาะในรัฐโกอาวีลาของเม็กซิโกเท่านั้น ซึ่งพบได้ที่ระดับความสูง 1,000 ถึง 1,800 เมตร ถูกนำเข้ามาในประเทศไทยเพื่อปลูกเป็นไม้ประดับ
ชื่อพ้อง Synonyms:
- Chilita lenta (K.Brandegee) Orcutt
- Escobariopsis lenta (K.Brandegee) Doweld
- Neomammillaria lenta (K.Brandegee) Britton & Rose
แมมเลนต้ามีขนหนามอ่อนนิ่มไม่ทิ่มนิ้วมือ ไม่อันตราย จึงเหมาะสำหรับเด็กและผู้ที่ชอบจับสัมผัสต้นไม้ ลักษณะของหนาม ที่เราสังเกตได้จะเรียวยาวปิดพันรอบต้น ตุ่มหนามมีสีส้มอมชมพู เราสามารถใช้มือสัมผัสได้ ถ้ามองลอดขนเข้าไปจะเห็นสีผิวของต้นเป็นสีเขียวด้านในจะมีขนสีขาวฟูๆด้วยนะคะ การเติบโตมักแตกหน่อด้านข้างลำต้น เป็นฟอร์มกอ แมมเลนต้าเมื่ออายุมากขึ้นจะเริ่มแตกกอสวยๆมากๆ
โดยเฉพาะเวลาที่ฟอร์มกอออกดอกพร้อมกัน ส่วนใหญ่เราเห็นฟอร์มกอที่สวยๆ ในงานประกวดต้นไม้ งานเกษตรที่จัดขึ้นทุกปี เสียดายที่ตอนนี้มีโรคระบาด โควิด-19 ก็เลยไม่มีที่ไหนจัดงานเลย ได้แต่ส่องตามเพจของสวนใหญ่ๆและหาข้อมูลออนไลน์เอา
ลักษณะของดอกแมมเลนต้าจะมีสีขาวขีดชมพูตามภาพ ถ้าดอกของแมมเลนต้าออกบายพร้อมๆกันรอบต้น จะเหมือนสวมมงกุฏสวยมากๆ และความสวยงามของดอกแมมเลนต้า ที่ได้รับฉายาว่าเป็นราชินีแห่งแมมมิลลาเรีย นี่อาจเป็นเหตุผลที่ทำให้แมมเลนต้ามีราคาแพงมากในท้องตลาด
วิธีสังเกตลักษณะแมมมิลลาเรีย เลนต้า
- ลักษณะฟอร์มต้นของแมมเลนต้าเหมือนผลส้ม กลมๆ แตกกอเป็นพุ่มเตี้ย
- ลักษณะหนามมีความเงาและเส้นเล็ก รอบต้น ดูตามภาพเลยนะคะ
- ลักษณะขนจะเรียบๆ มีสีอบชมพูนิดๆด้วยนะคะ
แมมมิลลาเรียเลนต้า วิธีเลี้ยง ดูแล
- สถานที่เลี้ยงแมมเลนต้า ควรปลูกในบริเวณที่ได้รับแสงแดดตลอดวัน อากาศถ่ายเท ใช้สแลนกรองแสง พลางแสงสีดำ 50% ทำให้แมมเลนต้าทรงสวยไม่ยืด และสามารถเลี้ยงในโรงเรือนที่มีแสงแดดครึ่งวันได้ ก็ไม่ทำให้แมมเลนต้ายืดค่ะ
- การรดน้ำแมมเลนต้า สำหรับเรารดน้ำอาทิตย์/ครั้ง หรือ 5 วันครั้งก็ได้ เราสังเกตที่ดิน ถ้าดินแห้งเราก็ลดเลยจ้า
วัสดุที่ใช้ในการปลูกแมมเลนต้า ชอบดินปลูกโปร่ง ๆ ระบายน้ำดี แห้งเร็ว ไม่ชอบน้ำชื้นแฉะ ส่วนตัวเราใช้สูตรดินปลูกแบบเดียวกันกับแมมมิลลาเรียขนนกขาวเลยจ้า เน้นให้วัสดุในการปลูกมีความโปร่ง
วิธีการผสมเกสรแมมเลนต้า เราใช้พู่กัน ปั่นเอาเกสรตัวผู้ของต้นที่หนึ่งไปแปะๆ ที่เกสรตัวเมียของต้นที่ 2 ซึ่งโดยหลักการคือให้เกสรตัวผู้ผสมกับเกสรตัวเมีย ส่วนวิธีการแล้วแต่สะดวกจ้า การติดฝักของแมมเลนต้า ค่อนข้างใช้เวลาในการตั้งท้องนานกว่าฝักจะโผล่ ลักษณะของฝักของแมมเลนต้าก็จะมีสีแดง
การขยายพันธุ์แมมเลนต้า
ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด แยกชำหน่อ และการตัดชำยอด1. เพาะเมล็ด หลังจากที่ผสมเกสร ติดฝัก ฝักแก่สุกเป็นสีชมพู ก็นำเมล็ดแมมเลนต้ามาเพาะ การเพาะเมล็ดก็ไม่ยาก เพราะสามารถใช้วิธีการเพาะเมล็ดแคคตัสทั่วๆไ ป ได้เลยค่ะ เมื่อแมมเลนต้าเติบโต ขนาดเท่าเหรียญ 5 บาท ให้แยกกระถางแต่บางที่กลับรู้สึกว่าปลูกรวมๆกันจะโตเร็วกว่า ซึ่งจริงๆแล้วในความรู้สึกว่าแมมที่โตช้ามากเลย จากภาพที่เป็นแมมเลนต้าเพาะเมล็ด เพาะเมล็ดใช้เวลา 3 ปี ต้นแค่นี้เอง (บางทีอาจจะขึ้นอยู่กับสถานที่ โรงเรือนที่เลี้ยง)
2. ชำหน่อแมมเลนต้า ในกรณีเด็ดหน่อจากตอกราฟ วิธีพิจารณาในการขยายพันธุ์ในการเด็ดหน่อแมมเลนต้ามากราฟ ให้ดูสังเกตขนาดของหน่อ ต้นไหนที่จะเด็ดหน่อมาชำให้เลือกหน่อแมมเลนต้าที่มีขนาดใหญ่ใกล้เคียงกันแล้วเด็ดทีเดียวไปเลยทั้งต้น
วิธีการชำหนอไม่ยุ่งยาก เด็ดหน่อแล้ววางพักไว้บนกระถางแมมเลนต้าต้นอื่นๆ ได้เลย ทิ้งไว้ประมาณ 1-2 สัปดาห์ รากก็งอกออกมา แล้วเราก็สามารถเอาไปปลูกได้เลย
3. ตัดยอด วิธีลัดที่จะทำให้แมมเลนต้าแตกหน่อเป็นฟอร์มกออีกวิธีนึง คือการตัดยอด ยอดที่ตัดไป เราสามารถเอาไปชำ หรือกราฟบนตอก็ได้ จากภาพจะเห็นว่าแมมเลนต้าของเราถูกตัดยอด จริงๆแล้วเราไม่ได้อยากตัดเลย แต่จำเป็นต้องตัด เพราะมีบางส่วนของขนถูกแดดเบิร์นไหม้ ขนค่อยๆเหี่ยว เอียงยุบ ไอ้เราก็กลัวเค้าจะตาย เอาวะ! ได้ยอดไปชำ ไปกราฟ ก็ยังดีกว่าดีกว่าค่อยๆตายไป และในที่สุดก็สวยผิดคาด แตกหน่อเต็มเลย
แชร์ประสบการณ์การเลี้ยงแมมเลนต้า ว่าจริงๆแล้ว แมมเลนต้า เลี้ยงไม่ยากเลยจริงๆ แต่เป็นกระบองเพชรที่เติบโตช้า ถ้าปลูกด้วยวิธีต่อหัวกราฟบนตอ ก็จะช่วยให้เลี้ยงดูแลง่ายและเจริญเติบโตสมบูรณ์ได้เร็วขึ้น
