ต้นลัดดาวัลย์ (ลดาวัลย์) ชอบแดดไหม วิธีปลูกให้ออกดอกดก การขยายพันธุ์ ราคาถูก?
ต้นลัดดาวัลย์ คือต้นอะไร
ต้นลัดดาวัลย์ คือพรรณไม้ที่ลักษณะเป็นไม้เลื้อย มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีลักษณะเด่นคือ ช่อดอกที่ออกเป็นพวงดอกสีขาว พราวสวยงาม เหมือนหิมะที่ค้างอยู่บนใบไม้ ดอกมีกลิ่นหอม ส่งกลิ่นหอมโชย จึงนิยมปลูกเป็นไม้ประดับเลื้อยขึ้นซุ้ม หรือ แนวรั้วบ้าน
ปัจจุบันเราสามารถหาซื้อต้นลัดดาวัลย์ ทางออนไลน์กันได้แล้ว อย่างง่ายดาย สะดวก รวดเร็ว จัดส่งทั่วไทย ส่งต้นไม้ถึงหน้าบ้านเลย ไม่ต้องเสียเวลาออกไปเดินหาเอง ให้ยากลำบาก อีกต่อไป
ชื่อพรรณไม้ ชื่อไทยที่เป็นชื่อทางการ คือ ลดาวัลย์ ซึ่งอ้างอิงตามข้อมูลชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย โดย เต็ม สมิตินันทน์ (ฉบับแก้ไขปรับปรุง พ.ศ. 2557) และยังมีชื่ออื่น ที่เป็นชื่อพื้นเมือง หรือ ชื่อท้องถิ่น อีกหลายชื่อ เช่น ลัดดาวัลย์, ลดา, นดา, กะลาเผือก, มอกหันเซะ เป็นต้น
ข้อมูลจากผลการค้นหาในกูเกิล พบว่า คนไทยส่วนใหญ่นิยมใช้ชื่อว่า "ลัดดาวัลย์" มากกว่า ลดาวัลย์ ดังนั้นในบทความนี้ เราจึงขอใช้ชื่อว่า ลัดดาวัลย์ ตามความนิยม
ลัดดาวัลย์ ภาษาอังกฤษ
- ชื่อสามัญ ลัดดาวัลย์ ภาษาอังกฤษ คือ Snow creeper, Bridal Creeper, Snow Vine
- ชื่อวิทยาศาสตร์ ลัดดาวัลย์ คือ Porana volubilis Burm.f
- ลัดดาวัลย์ อยู่ในวงศ์ Convolvulaceae
- สกุล Porana Burm.f. มีหลายชนิดถูกแยกเป็นสกุลอื่น ๆ เช่น Dinetus, Poranopsis, และ Tridynamia
- ปัจจุบันมี 2 ชนิด พบในเอเชียและเม็กซิโก อย่างละ 1 ชนิด
- ชื่อสกุล Porana มาจากภาษากรีก "poreno" แปลว่า ท่องเที่ยว สื่อถึงเป็นไม้เถาที่เลื้อยท่องเที่ยวไปตามที่ต่าง ๆ
ลักษณะ ลัดดาวัลย์
ต้นลัดดาวัลย์ มีลักษณะเป็นไม้เถา หมายถึงเป็นพืชที่ต้องอาศัยสิ่งอื่นเป็นหลักในการเลื้อยพันเสมอ เพราะไม่สามารถทรงตัวอยู่ได้โดยลำพัง กิ่งมีช่องอากาศ
ใบลดาวัลย์ ใบเรียงเวียน รูปไข่หรือเกือบกลม ยาว 5–10.5ซม. ปลายแหลมยาวหรือยาวคล้ายหาง ปลายมีติ่งแหลม โคนกลม ตัด หรือเว้าตื้น มักมีขนประปรายตามเส้นแขนงใบด้านล่าง
ดอกลัดดาวัลย์ ออกดอกเป็นช่อดอกแบบช่อกระจุกแยกแขนง ออกตามซอกใบ ยาว 10–25 ซม. ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่งสั้น ตามซอกใบและปลายยอด แต่ละช่อดอก มีดอกย่อยไม่น้อยกว่า 10-30 ดอก
ใบประดับคล้ายใบ ยาว 2–4.5 ซม. ติดทน ก้านดอกยาว 3–5 มม. ใบประดับย่อย 2 ใบ คล้ายเกล็ด กลีบเลี้ยงกลีบนอก 2 กลีบ กลีบใน 3 กลีบ รูปขอบขนานแกมรูปไข่ ยาว 4–5 มม.
ดอกรูประฆัง สีขาวนวล ยาว 7–8 มม. มี 5 กลีบ รูปรีหรือรูปขอบขนาน เมื่อบานเต็มที่เส้นผ่าศูนย์ กลางประมาณ 0.5-0.8 ซม. ด้านนอกมีขนประปราย
เกสรเพศผู้ 5 อัน ยาว 5–6 มม. อับเรณูไม่เป็นหนาม รังไข่ส่วนมากมีช่องเดียว ออวุล 4 เม็ด ก้านเกสรเพศเมีย 2 แฉกไม่เท่ากัน เหนือจุดกึ่งกลาง ยอดเกสรจัก 2 พู
ดอกมีกลิ่นหอมเย็นเฉพาะตัว เวลามีดอกจะดกเต็มต้นส่งกลิ่นหอมฟุ้งกระจายทั่วบริเวณใกล้เคียงเป็นที่ชื่นใจมาก
ผลลัดดาวัลย์ ผลเป็นกระเปาะ รูปไข่หรือจัก 2–3 พู เส้นผ่านศูนย์กลาง 2–4 มม. กลีบเลี้ยงเป็นแผ่นบาง พับงอ ยาวประมาณ 1 ซม. เมล็ดลดาวัลย์ส่วนมากมีเมล็ดเดียว เส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5–3 มม.
ต้นลัดดาวัลย์ ชอบแดดไหม
ต้นลัดดาวัลย์ เป็นไม้เลื้อยที่ชอบแดดตลอดวัน จึงควรปลูกในบริเวณที่ได้รับแสงแดดเต็มที่ ซึ่งเป็นลักษณะนิสัยของไม้เลื้อยที่ต้องเลื้อยเพื่อหาแสงแดด
วิธีปลูกต้นลัดดาวัลย์ ให้ออกดอก
วิธีปลูกต้นลัดดาวัลย์ สามารถปลูกได้ในดินทั่วไป ดูแลง่าย ไม่ชอบน้ำท่วมขัง จึงเหมาะที่จะปลูกเป็นไม้เลื้อยดอกหอมให้เลื้อยขึ้นซุ้ม เป็นไม้ประดับ
โดยการขึ้นซุ้ม ควรปลูกบริเวณโคนเสาทุกต้นแล้วประคองกิ่งก้านให้คอยเลื้อยขึ้นซุ้มก่อน โดยทำหลักปักไว้ใกล้ๆ ซุ้มที่จะเลื้อย แล้วผูกยอดพยุงกับหลักให้ตั้งขึ้นเพื่อให้ยอดเลื้อยขึ้นซุ้มต่อไป
เพราะโดยธรรมชาติของพันธุ์ไม้ดอกหอมชนิดนี้ไม่ค่อยเลื้อยขึ้นซุ้มเอง โดยในการปลูกขึ้นซุ้มควรปลูกทุกเสาของซุ้ม จะทำให้ได้ซุ้มที่สวยงามเร็วขึ้น
สำหรับการปลูกต้นลัดดาวัลย์ในกระถาง ให้เลื้อยขึ้นโครงไม้ หรือโครงลวดเหล็ก ก็สามารถออกดอกได้ในกระถาง แต่เมื่อปลูกไปได้สักระยะหนึ่ง เมื่อต้นเริ่มโตมากขึ้น รากเริ่มแน่นกระถาง ต้นจะเริ่มโทรมและไม่ออกดอก จึงก็ต้องเปลี่ยนกระถางใหม่ให้ใหญ่ขึ้น
ต้นลัดดาวัลย์ หากปลูกในบริเวณที่ได้รับแสงแดดตลอดวัน ก็จะออกดอกดกกว่า ต้นที่ปลูกไว้ในบริเวณที่ได้รับแสงแดดครึ่งวัน หรือแสงแดดรำไร และหากต้องการให้ออกดอกดกมาก อาจใส่ปุ๋ยสูตรเร่งดอกให้ด้วยก็ได้ ปุ๋ยเร่งดอกที่เคยใช้ได้ผลดีมาก ขอแนะนำปุ๋ยสูตรเร่งดอก ออสโมโค้ท-พลัส 12-25-6+1% แมกนีเซียม ปุ๋ยเม็ด ละลายช้าได้นานถึง 6 เดือน
วิธีขยายพันธุ์ ลัดดาวัลย์
ต้นลัดดาวัลย์ สามารถขยายพันธุ์ได้ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด ตัดกิ่งชำ ทับกิ่ง หรือตัดรากชำเอาก็ได้เป็นง่ายทั้งนั้น
ประโยชน์ ลัดดาวัลย์
ข้อดีของต้นลัดดาวัลย์ คือเป็นพันธุ์ไม้เลื้อยดอกหอม ที่มีการเจริญเติบโตไปเรื่อยๆ ไม่โตเร็วมากนัก น้ำหนักต้นไม่มาก เหมาะที่จะทำเป็นไม้ขึ้นซุ้มที่นั่งพักผ่อน และสามารถออกดอกพร้อมกันเกือบทั้งต้น
เวลาออกดอกจะสวยงามมาก ต้องการน้ำไม่มากในการเจริญเติบโต ราคาต้นพันธุ์ไม่แพง เนื่องจากมีมานานแล้ว
ลัดดาวัลย์ เป็นพันธุ์ไม้เลื้อยดอกหอม ที่ออกดอกในช่วงฤดูหนาว ดอกออกเป็นพวงเป็นช่อพรู ดอกเล็กสีขาว มีเขียวอมเหลืองอ่อนๆ แซมบ้างเล็กน้อย ดูงามมาก
ดอกมักจะเริ่มออกดอกบานในเวลาเช้าและส่งกลิ่นหอมเย็น ๆ ไปชั่วขณะประมาณครึ่งวันเห็นจะได้ ช่วงเวลาที่ออกดอกดกเต็มต้น และดอกมีกลิ่นหอมฟุ้งกระจาย
ส่งกลิ่นหอมโชย ทำให้รู้สึกสดชื่นเป็นอย่างมาก โดยเฉพาะ ในช่วงเช้าตรู่และช่วงพลบค่ำกลิ่นจะหอมแรงสร้างบรรยากาศให้เป็นธรรมชาติดียิ่งนัก
บทสรุปส่งท้าย
ต้นลัดดาวัลย์ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับตามบ้าน มาแต่โบราณแล้ว โดยเฉพาะบ้านในชนบท ซึ่งส่วนใหญ่จะนิยมปลูกให้เป็นไม้เลื้อยหรือเถาไต่เลื้อยซุ้มประตูหน้าบ้าน ซุ้มดอกเห็ดทำม้านั่งรอบโคนซุ้ม และปลูกให้ต้นหรือเถาเลื้อยพันรั้วหน้าบ้าน
