✓ต้นไม้: 'ด้ามมีด' ไม้พื้นเมืองไทย ไม้ดอกหอมในวงศ์กระดังงา?

ต้น"ด้ามมีด" เป็นพรรณไม้ดอกหอมพื้นเมืองของไทยที่มีชื่อแปลก ชื่อนี้มีที่มาจากลักษณะผล ที่มีรูปร่างเป็นทรงกระบอก เปลือกหนาแข็ง และมีรอยคอดตามขวาง เหมือนเป็นร่องนิ้ว เมื่อจับผลจึงรู้สึกกระชับมือ เหมือนกับด้ามมีด หรือด้ามปืน จึงได้รับการตั้งชื่อเรียกขานว่า "ด้ามมีด" นั่นเอง

ต้นด้ามมีด

ต้นด้ามมีด มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Cyathocalyx martabanicus Hook.f. & Thomson เป็นพรรณไม้ในวงศ์กระดังงา 

ด้ามมีด พรรณไม้ดอกหอมพื้นเมืองของไทย ผลคล้ายด้ามมีด ดอกแปลกแต่มีกลิ่นหอม
ภาพ* : Marty Siamocananga

มีการกระจายพันธุ์อยู่ในป่าดิบชื้นตามแนวชายแดนไทย-พม่า ที่ระดับความสูง 200-750 ม. ในเขตอุทยานแห่งชาติทองผาภูมิ และอุทยานแห่งชาติเขาแหลม จังหวัดกาญจนบุรี

รายละเอียดเพิ่มเติม

ดังนั้นถ้านักท่องเที่ยวหรือนักสำรวจพรรณไม้ต้องการชื่นชมความงามของต้นด้ามมีด หรือต้องการเห็นลักษณะผลของพรรณไม้ชนิดนี้ ก็จะต้องเดินทางไปท่องเที่ยวยังสถานที่ดังกล่าว

ประโยชน์ของด้ามมีดนั้นมีหลายอย่าง ชาวบ้านนิยมนำไปทำสมุนไพรพื้นบ้าน หรือปลูกไว้เพื่อให้ร่มเงา เพราะด้ามมีดเป็นพรรณไม้ที่มีทรงพุ่มแน่นทึบและมีใบหนาจำนวนมาก

นอกจากนี้ด้ามมีดยังเหมาะแก่การนำไปปลูกเพื่อยึดหน้าดิน เพราะเป็นพรรณไม้ที่มีระบบรากดี จึงช่วยยึดหน้าดินริมลำธารบนภูเขาและพื้นที่ลาดชันได้ดี

ปัจจุบันยังไม่ค่อยมีใครรู้จักพรรณไม้ชนิดนี้มากนัก จึงควรมีการส่งเสริมให้ปลูกมากยิ่งขึ้น โดยเก็บเมล็ดจากผลแก่ที่ร่วงหล่นอยู่ เพาะเป็นต้นกล้าแล้วปลูกรวมกันให้เป็นแปลงใหญ่ เป็นสัญลักษณ์ของพื้นที่ท่องเที่ยว ให้มีคนมาถ่ายรูปเป็นที่ระลึก ได้ชื่นชมกับดอกหอมและรูปร่างแปลกตา

ลักษณะพรรณไม้ของต้นด้ามมีด

ต้นด้ามมีด มีลักษณะเป็นไม้ต้นขนาดกลาง มีความสูงประมาณ 10-20 ม. เปลือกหนา สีน้ำตาลเข้ม โคนลำต้นเป็นพูพอน แตกกิ่งน้อย มีใบเฉพาะที่ปลายกิ่ง ทรงพุ่มแน่นทึบ เนื้อไม้เหนียวมาก

ใบรูปรี กว้าง 6-9 ซม. ยาว 12-17 ซม. โคนใบรูปลิ่ม ปลายใบแหลม เนื้อใบหนา แข็ง กรอบ เส้นแขนงและเส้นกลางใบด้านล่างนูนเด่นชัด ขอบใบเป็นคลื่น

ดอกด้ามมีด ออกดอกเป็นกระจุก 2-3 ดอก ออกตามกิ่งบริเวณตรงข้ามใบ ดอกสีเหลืองอมเขียว กลีบดอกรูปขอบขนาน ยาว 3-4.5 ซม. ดอกส่งกลิ่นหอมอ่อน ออกดอกบานเดือนพฤศจิกายนถึงธันวาคม

ผลด้ามมีด รูปทรงกระบอก เปลือกหนาแข็ง กว้าง 3 ซม. ยาว 4-6 ซม. มีรอยคอดตามขวางจับได้กระชับมือเหมือนด้ามมีดหรือด้ามปืน เมล็ดเรียง 2 แถว มี 10 เมล็ด

เมล็ดรูปกลมแบน ตรงขอบเป็นรอยเว้า เปลือกเรียบ สีน้ำตาลเข้ม ขนาด 4-7 มม. การขยายพันธุ์ด้ามมีด สามารถขยายพันธุ์โดยวิธีการเพาะเมล็ด

อ้างอิง : หนังสือ 84 พรรณไม้ถวายในหลวง โครงการปลูกป่าถาวรเฉลิมพระเกียรติฯ โดย บริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด (มหาชน) กรุงเทพฯ, 2552

ดูรายละเอียดเพิ่มเติม »

แนะนำพันธุ์ไม้มงคล พันธุ์ไม้ไทย พันธุ์ไม้ผล พืชสมุนไพร ไม้ดอกไม้ประดับ วัสดุ เครื่องมือและอุปกรณ์ทำสวน/ทำการเกษตร/อุปกรณ์ปลูกต้นไม้ ปุ๋ยและสารป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืช ราคาถูก โดย Siamplants ขายต้นไม้ อุปกรณ์ทำสวน

Popular Posts

มวนนักกล้าม แมลงศัตรูพืชตระกูลถั่ว ถั่วลิสง ถั่วแระ ถั่วฝักยาว?

ต้นแก้วเจ้าจอม ต้นไม้มงคล ปลูกในบ้านดีไหม วิธีปลูกให้ออกดอกดก ปลูกในกระถาง?

ต้นจำปีแคระ, จำปีจิ๋ว ต้นสูงเท่าไหร่ วิธีปลูก ในกระถาง ให้ออกดอกดก, ชอบแดดไหม?

ต้นพวงคราม ดอกสีม่วง/สีขาว วิธีปลูกพวงคราม ให้ออกดอกดก สายพันธุ์ต่างๆ มีกี่สี?

ต้นลัดดาวัลย์ (ลดาวัลย์) ชอบแดดไหม วิธีปลูกให้ออกดอกดก การขยายพันธุ์ ราคาถูก?

เครือไพสงแดง (เถาวัลย์แดง,โสรยา) ลักษณะ ประโยชน์ สรรพคุณ ออกดอกเดือนไหน?

ต้นกระถินณรงค์ แตกต่าง กระถินเทพา ลักษณะ ข้อดี ประโยชน์ วิธีปลูก ขยายพันธุ์?

อิมิดาโคลพริด imidacloprid คืออะไร อันตรายไหม? ประโยชน์ ออกฤทธิ์ วิธีใช้ ราคา?

ต้นมั่งมี (เฉียงพร้านางแอ) มั่งมีศรีสุข ลักษณะ ประโยชน์ สรรพคุณ ออกดอกเดือนไหน?

แคคตัส ดาวล้อมเดือน อิชินอปซิส Echinopsis calochlora ลักษณะเด่น วิธีปลูก ดูแล?