✓ต้นไม้: มะนาวแป้น 'พวงพังงา' พันธุ์ลูกดกมาก ออกเป็นพวง?
ต้นมะนาว 'แป้นพวงพังงา' พันธุ์ใหม่ ผลกลม ดกมาก ออกเป็นพวง เฉลี่ย 11 ผลต่อพวง น้ำค่อนข้างมาก ให้ผลผลิตตั้งแต่อายุ 1 ปี 8 เดือน
มะนาวแป้น 'พวงพังงา'
มะนาว พันธุ์ 'แป้นพวงพังงา' โดยผู้ยื่นคำขอขึ้นทะเบียน คือวินัย รัตน์ไทรแก้ว อ.เมือง จ.พังงา ได้ยื่นเรื่องขอหนังสือรับรองพันธุ์พืชขึ้นทะเบียน โดยกรมวิชาการเกษตร ได้ดำเนินการตรวจสอบลักษณะประจำพันธุ์เบื้องต้นของพืชที่ยื่นคำขอ เสร็จเรียบร้อยแล้ว
จึงได้ประกาศลักษณะประจำพันธุ์เบื้องต้นของมะนาวพันธุ์แป้นพวงพังงา ให้ทราบโดยทั่วกัน ประกาศ ณ วันที่ 11 กันยายน พ.ศ.2563
แหล่งที่มาและประวัติพันธุ์
มะนาวพันธุ์แป้นพวงพังงา เกิดจากการเพาะเมล็ดของมะนาวพันธุ์โคตรดกสุพรรณ ในปี พ.ศ. 2552 นายวินัย รัตน์ไทรแก้ว เกษตรกรผู้ปลูกมะนาว จังหวัดพังงา ได้ซื้อมะนาวพันธุ์โคตรดกสุพรรณ จากจังหวัด สุพรรณบุรีมาปลูกในสวนถุงแป้ง หมู่ที่ 1 ตำบลตากแดด จังหวัดพังงา โดยปลูกลงดินร่วมกับมะนาวพันธุ์พื้นเมือง ซึ่งปลูกห่างกันประมาณ 1 เมตร เป็นเวลา 2 ปี
จนกระทั่งในปี พ.ศ. 2554 มะนาวทั้งสองพันธุ์ออกดอกและติดผล ผลมะนาวได้ร่วงอยู่ใต้ต้นมะนาวพันธุ์โคตรดกสุพรรณ จึงเก็บมาเพาะจนกระทั่งเมล็ดงอกเป็นต้นใหม่
เมื่อออกดอกและติดผล พบว่ามีลักษณะประจำพันธุ์ ดังนี้ ผลทรงกลม ออกเป็นพวงเฉลี่ย 11 ผลต่อพวง ผลกว้างเฉลี่ย 6.47 เซนติเมตร หนา เฉลี่ย 5.45 เซนติเมตร น้ำหนักผลเฉลี่ย 169 กรัม น้ำค่อนข้างมาก ให้ผลผลิตตั้งแต่อายุ 1 ปี 8 เดือน ได้ตอนกิ่งเพื่อเพิ่มจำนวน พบว่ามีความสม่ำเสมอ และมีความคงตัวของพันธุ์ จึงได้ตั้งชื่อว่าพันธุ์ "แป้นพวงพังงา"
ลักษณะประจำพันธุ์ทางพฤกษศาสตร์
มะนาว ชื่อวิทยาศาสตร์ Citrus aurantiifolia (Christm.) Swingle วงศ์ Rutaceae ไม้ต้นขนาดเล็ก ไม้ผล
ลำต้น : ทรงต้น ลักษณะเป็นพุ่มกว้าง สูงประมาณ 1 เมตร ลำต้นสีเทาแกมน้ำตาล มีหนามเล็กยาว บริเวณกิ่งอ่อนและซอกใบ
ใบ : ใบประกอบชนิดใบย่อยหนึ่งใบ รูปรีถึงรูปไข่ กว้างเฉลี่ย 7 เซนติเมตร ยาวเฉลี่ย 12.23 เซนติเมตร ปลายใบมน ขอบใบหยักเล็กน้อย เนื้อใบมีต่อมน้ำมันกระจาย (oil grand) ใบอ่อนสี เขียวอ่อน ใบแก่สีเขียวเข้ม ก้านใบยาวเฉลี่ย 1.59 เซนติเมตร
ดอก : ช่อดอกแบบช่อกระจะ จำนวนดอกเฉลี่ย 11 ดอก ออกที่ปลายกิ่งและซอกใบ กลีบดอก 5 กลีบ สีขาว เกสรเพศผู้สีเหลือง เกสรเพศเมียสีเหลือง
ผล : ผลออกเป็นช่อ เฉลี่ย 11 ผลต่อช่อ ผลแบบส้ม ผลทรงกลมกึ่งแป้น กว้างเฉลี่ย 6.47 เซนติเมตร หนา 5.45 เซนติเมตร เปลือกหรือผนังผลชั้นนอก (exocarp) เรียบมัน มีต่อมน้ำมันละเอียด เนื้อหรือผนังผลชั้นใน (endocarp) มีลักษณะเป็นกลีบหลายกลีบ ประกอบด้วยถุงเยื่อบาง ๆ ฉ่ำน้ำ ขนาดเล็กจำนวนมาก เนื้อมีสีเขียวอ่อน
เมล็ด : รูปทรงรีกว้างเฉลี่ย 0.5 เซนติเมตร ยาวเฉลี่ย 1.1 เซนติเมตร สีขาวอมเหลือง จำนวนเมล็ด เฉลี่ยต่อผล 22.25 เมล็ด
ที่มา : ประกาศกรมวิชาการเกษตร